„Zanim odfrunę” to drugi tom powieściowego cyklu, którego akcja rozgrywa się przede wszystkim w nadmorskiej Jantarni. Możne jednak czytać książkę jako oddzielną całość, gdyż autorka nawiązuje do wydarzeń z przeszłości, dzięki czemu czytelnik nie czuje się zdezorientowany. Jeśli ktoś polubił serię o Zawrociu, na pewno do gustu przypadnie mu nowa powieść Hanny Kowalewskiej. Mamy tu podobne, chociaż niepowielające niczego motywy – odziedziczony dom, skomplikowany związek, rodzinne sekrety sprzed lat... Jest równie klimatycznie i tajemniczo. I pewnie dzięki temu żal przerywać lekturę, a jednak od czasu do czasu trzeba to zrobić, bo całość liczy aż ponad pięćset stron. Główną bohaterką jest młoda kobieta, Inka, która wychowywała się w przybranej rodzinie. Jej przedwcześnie zmarła matka była utalentowaną malarką, osobą niezwykle wrażliwą, ale i osamotnioną. W małej nadmorskiej miejscowości, do której przybyła, z pewnych względów traktowana była jak intruz. Dlaczego wciąż wiele osób nie chce o niej mówić? Jakie dziedzictwo artystka pozostawiła osieroconej córce? I dlaczego ona sama nie jest mile widziana w Jantarni? Te i inne pytania przewijają się przez całą powieść. By poznać odpowiedzi na nie, trzeba uzbroić się w cierpliwość. Warto jednak to zrobić, gdyż zakończenie okazuje się zaskakujące. Daje też jednak nadzieję na powstanie kolejnych tomów (i mam nadzieję, że tak się stanie). Oprócz Inki w powieści występuje wielu innych bohaterów. Ich kreacje to na pewno jedna z najmocniejszych stron powieści. Podobnie jak retrospekcje, które z jednej strony powoli odsłaniają tajemnice sprzed lat, z drugiej jednak nieraz jeszcze bardziej komplikują akcję. Wielowątkowość to kolejny atut książki. Na szczególną uwagę zasługują historie kobiecych postaci. Są wśród nich osoby młode, dojrzałe, starzejące się i naprawdę stare. A także takie, których nie ma już w świecie żywych i istnieją tylko w czyjejś pamięci. Mamy tu kobiety silne i słabe, opanowane i pełne nieokiełznanych emocji, twardo stąpające po ziemi i postępujące irracjonalnie, a nawet potrafiące komunikować się ze światem natury w sposób przypominający magię. Na plan pierwszy niewątpliwie wysuwają się w powieści uczucia, ich cała gama, bo to i relacje między matką i córką, między kobietą i mężczyzną, między przyjaciółkami oraz przygodnymi znajomymi. Jeśli dodamy do tego różne cienie z przeszłości, mamy intrygującą mieszankę, od której trudno się oderwać. Hanna Kowalewska nieraz już udowodniła, że potrafi pisać o ludziach i ich życiu w sposób zajmujący, szczery, przekonujący i wzruszający. Jest w jej opowieściach też miejsce na odrobinę poczucia humoru, co ubarwia akcję i ujmuje odbiorcę, pozwalając mu na chwile rozluźnienia. „Zanim odfrunę” świetnie wpisuje się w ten nurt, w dodatku robiąc apetyt na więcej. Czekam niecierpliwie na kolejny tom cyklu. BEATA IGIELSKA

„Zanim odfrunę” to mocna, bardzo złożona, skomplikowana opowieść o wszystkim, co składa się na ludzkie życie. O wyborach, których dokonujemy, nie zważając na innych, o krzywdach, jakie zadajemy sobie i bliskim, o niedokończonych sprawach, które głęboką czkawką odbijać się będą na przyszłych pokoleniach. Wreszcie – o uczuciach, które mienią się całą paletą barw, o emocjach, jakie tłamsimy w sobie, ale które i tak znajdą drogę, by wybuchnąć. Jeśli dołożymy do tego zachwycający styl oraz niesamowitą umiejętność opisywania przyrody i niuansów ludzkiego zachowania, otrzymamy powieść, która zachwyci nawet najbardziej wybrednych czytelników. Wszak wśród literatury obyczajowej nieczęsto trafiamy na takie perełki.

Pełna wersja recenzji dostępna na portalu granice.pl
 

Niby skończyłam, niby odłożyłam na półkę i niby czytam już zupełnie inną książkę, ale w rzeczywistości wciąż nie mogę wyjechać z Jantarni. Przechadzam się to tu to tam, popijam herbatę jaśminową z Trudą Tryską, zaglądam do opuszczonej chaty Weroniki, a przede wszystkim - towarzyszę Ince w otwieraniu kolejnych pudeł z przeszłością.

Pełna wersja recenzji dostępna na blogu pannajagiellonka.blogspot.com
 

„Zanim odfrunę” to powieść, która wzrusza, wyciska łzy i łamie serce czytelników. Mnie kawałek mojej duszy zabrała, a w moim umyśle Inka pozostanie już na zawsze. Hanna Kowalewska po raz kolejny wywołała we mnie podczas lektury powieści całą falę emocji, skłoniła do refleksji i przemyśleń. To nie jest powieść, którą pochłania się na wdechu, odkłada i zapomina. Książkami Hanny Kowalewskiej należy się delektować - ja tak właśnie robiłam, rozkładałam lekturę w czasie, aby trwała jak najdłużej. Niestety, skończyła się i pozostał niedosyt i żal.... Ja ciągle liczę na więcej, bo ta opowieść nie może się tak skończyć.

Pełna wersja recenzji dostępna na blogu markietanka-mojeksiazki.blogspot.com
 

Do przeczytania II części książki autorstwa Pani Hanny Kowalewskiej pt.'' Zanim odfrunę'' zachęcił mnie pierwszy rozdział, w którym to poznajemy dalszy ciąg losów głównej bohaterki o imieniu Inka wspominająca swoją śp. mamę Monikę, a właściwie prowadzi z nią wewnętrzny dialog. II część książki przyciąga tym, że z każda przeczytana stroną chce się odkrywać losy bohaterów drugoplanowych: Tomka, Zbyszka, Grzegorza, Kaśki, Janki, Trudy, Weroniki, Jakuba czy choćby Jasia syna Kaśki i Tomka. Pojawi się tutaj tajemnica, która praktycznie towarzyszy cały czas tej II części, a związana jest z pamiętnikiem prowadzonym przez mamę Inki śp. Monikę. Pani Hanna Kowalewska zbudowała w swoich bohaterach taką chwilową przepaść, ale dzięki temu są oni różni, a chwilami są i czują się zagubieni. Za to jest w nich opisany bardzo dokładnie wyraźnie charakter, który jest tajemniczy. Uśmiechałam się, kiedy czytałam teksty dialogowe występujące pomiędzy Tomkiem, a jego 5- letnim synkiem Jasiem i zapoznawałam się z nimi. Obu zazdrościłam sympatycznie przedstawionej sympatycznie miłości, która mogła być wzorem dla wielu młodych ojców młodego pokolenia. Jaś to bardzo mądry 5- letni chłopczyk, który zaskakuje swoim dziecięcym tokiem rozumowania, ale chwilami nie co ma myśleć o swoich dwóch tatusiach. Do mamy nie ma zaufania, boi się jej relacji. Tomek sam nie wie, czego oczekuje od życia, pomimo że kocha Inkę, ale pewnie coś jeszcze czuje, do mamy Jasia miałam takie wrażenie między czytanymi wersami. Inka, pomimo tego, że jest, tutaj główną bohaterką to nie mogłam, jej do końca rozszyfrować. Ona stała się również dla mnie największą tajemnicą. Nie wie, czego chce od życia. Żyje przeszłością. Niby chce poznać historię swojej mamy, ale coś ją to odciąga od tego. Za to potrafi kochać, współczuć, być dobrą przyjaciółką i pracownikiem galerii. Bohaterowi, któremu przyglądałam się ze szczególną uwagą, był Zbyszek, gdyż sprawiał wrażenie takie, że sam nie wiedział, kogo potrafi kochać naprawdę. Brakowało mu miłości, był zimny. Kluczową postacią była tutaj Janka nazywana przez Inkę w dzieciństwie ciocią. Pomysłowość, odpowiednio dobrane dialogi do bohaterów, poczucie humoru, nostalgia, wyrazistość postaci to powoduje, że chce się znaleźć na chwilę obecną w świecie Inki i jej przyjaciółki ją otaczających i tych, których już nie ma. Zadałam sobie tylko jedno pytanie w trakcie czytania II części książki dotyczące życie Inki: 1. Co by zrobiła Inka, gdyby nieoczekiwania spotkała mamę i co by jej powiedziała, nie znając słów zamieszczonych w pamiętniku? Odpowiedź na to pytanie Czytelniku musisz odpowiedzieć sobie sam. Elementem dodatkowym są tutaj odpowiednio dobrana czcionka ułatwiająca przeczytanie książki oraz zaprojektowana okładka w wykonaniu Pana Pawła Panczakiewicza nawiązująca do tytułu książki. Polecam zapoznać się z twórczością literacką Pani Hanny Kowalewskiej przeczytać tę książkę każdemu Czytelnikowi na każdą porę roku.